het waarnemen met smalbandige filters

Omdat de zon zo ontzettend veel energie uitstraalt, is het mogelijk om kleurfilters te gebruiken die slechts een heel specifieke kleur en weinig licht doorlaten. Vooral in het licht van waterstof (golflengte λ = 656,28 nm (nanometer)) en calcium (H-lijn: 396,85 nm en K-lijn: 393,37; beide in ultraviolet en dus voor het menselijk oog moeilijk of niet zichtbaar; wel fotografie) zijn telescopen en filters te verkrijgen voor de amateur.

Het zonnespectrum kan gemaakt worden met behulp van een prisma en enkele lenzen (zie link spectroscopie). Het spectrum bestaat uit een continue-spectrum (de regenboog) met daarin donkere absorptie lijnen, de zogenaamde Fraunhofer lijnen. Deze lijnen steken donker af tegen het lichte regenbooggedeelte maar stralen in werkelijkheid wel licht uit. Wanneer een filter gemaakt wordt dat precies het licht van zo'n absorptielijn doorlaat dan ziet de zon er ineens heel anders uit. Als het filter het licht van 656,28 nm (6562,8 Å (Ångstrom); H_α; waterstof) doorlaat (en niets anders) dan zijn bijvoorbeeld protuberansen erg goed te zien. Het Ca-filter laat weer andere details zien.

Deze filters worden erg smalbandig gemaakt. Een waterstoffilter met een bandbreedte van 0,07 nm is niets bijzonders maar wel prijzig. De ondergrens van dit soort kijkers begint bij prijzen van ca. € 700 en loopt in de tienduizenden voor grote en zeer goede filters.

H_α

Ieder atoom is opgebouwd uit een kern met daaromheen een wolk van elektronen. Met behulp van het atoommodel van Bohr is goed te begrijpen hoe deze absorptielijnen tot stand komen. Het waterstofgas in de zon is heet en botst erg vaak. Hierbij kan een elektron in een hogere baan geduwd worden. Deze situatie is echter niet stabiel en het elektron zal terugvallen naar een lager energieniveau. Wanneer het elektron van n=3 terugvalt naar n=2 komt er energie vrij. Dit is licht met een golflengte van 656,28 nm. Wanneer de zon in dit licht wordt waargenomen, zijn protuberansen, filamenten en bepaalde structuren zichtbaar.

Ca

Het Calcium-filter is wat goedkoper te produceren omdat de absorptie-lijn veel breder is. Maar dit filter heeft het nadeel dat het in het ultraviolet gedeelte van het spectrum zit. Veel personen kunnen dit niet waarnemen en bovendien zijn er telescopen die slecht gecorrigeerd zijn in het ultraviolet en geven een onscherp beeld. Met behulp van fotografie kan er wel waargenomen worden.